اختلال شخصیت خودشیفته چیست و چرا به وجود می آید؟

اختلال شخصیت خودشیفته یکی از اختلالات روانشناختی پیچیده و گاها مشکل ‌ساز است که بر روی رفتار و ارتباطات فرد تأثیر می‌گذارد. در این مقاله از جسم و جان قصد داریم تا شما را با این اختلال بیشتر آشنا کنیم.

افراد مبتلا به این اختلال، تمایل دارند خودشان را به شکل بالقوه برتر نشان دهند. آنها در مورد ارزش ‌های فردی خود بیش از حد بزرگنمایی می کنند و به دنبال تحسین و تأیید دیگران هستند. این رفتارها و باورها ممکن است باعث بروز مشکلات در روابط شخصی، شغلی و اجتماعی شود و به طور کلی زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

در این مقاله، به بررسی اختلال شخصیت خودشیفته و علل آن می ‌پردازیم. در ابتدا، تعریف و شرح کلی این اختلال را ارائه خواهیم داد و سپس به علل احتمالی بروز آن خواهیم پرداخت. به منظور بهتر درک و تحلیل این موضوع، به بررسی عوامل روانشناختی، اجتماعی و فردی که ممکن است در بروز این اختلال نقش داشته باشند، خواهیم پرداخت.

شما میتوانید برای روان درمانی آنلاین به صفحه مدنظر خود رفته و با رزرو وقت از مشاورین جسم و جان در این زمینه کمک بگیرید. مشاهده لیست درمانگران جسم و جان

تعریف اختلال شخصیت خودشیفته

اختلال شخصیت خودشیفته یک نوع اختلال شخصیتی است که در آن افراد دارای تمایل بیش از حد به تحسین و تأیید دیگران هستند. آنها به طور مداوم به توجه و تمجید نیاز دارند.

این افراد اعتقاد دارند که بسیار ویژه و برتر از دیگران هستند. افراد دارای شخصیت خودشیفته انتظار دارند که هنگام ارزیابی در هر زمینه به عنوان برترین شخص شناخته شوند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته ممکن است  ادعا کنند نسبت به  بقیه افراد بالاتر هستند و به طور مداوم خودشان را با دیگران مقایسه نمایند. آنها به دنبال توجه و تمجید مستمر هستند و اغلب به شکلی رفتار می کنند که بتوانند تأیید و تحسین دیگران را به دست آورند.

یکی از ویژگی ‌های اختلال شخصیت خودشیفته، کمبود تفهیم احساسی است. این افراد به تفهیم و درک احساسات دیگران علاقه ندارند و اغلب احساسات دیگران را نادیده می‌گیرند. آنها معمولا فقط به موضوعاتی که به خودشان مربوط می‌ شود، توجه می‌کنند.

همچنین، افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در برقراری و حفظ روابط صحیح و معقول با دیگران دشواری داشته باشند. آنها به طور معمول انتظار دارند که دیگران به طور مداوم آنها را تحسین و تمجید نمایند و به نیازها و احساسات دیگران کمتر توجه می‌کنند.

اختلال شخصیت خودشیفته نمی ‌تواند به طور کامل توسط خود فرد تشخیص داده شود؛ بلکه نیاز به ارزیابی توسط یک متخصص روانشناس یا پزشک متخصص دارد. آنها می ‌توانند از طریق مصاحبه و ارزیابی های دقیق، تشخیص دقیق دهند و در صورت لزوم، روش های درمانی و مداخله های مناسب را توصیه نمایند.

علل احتمالی بروز اختلال شخصیت خود شیفته

علل احتمالی بروز اختلال شخصیت خودشیفته موضوعی است که همچنان مورد بحث و تحقیق قرار گرفته است. با این حال، برخی عوامل ممکن است در بروز این اختلال نقش داشته باشند. مهمترین عوامل احتمالی عبارتند از:

1. عوامل ژنتیکی: وجود عوامل ژنتیکی ممکن است در بروز اختلال شخصیت خودشیفته نقش داشته باشند. مطالعات نشان داده اند که افرادی که خودشیفتگی بیشتری دارند، ممکن است دارای سابقه خانوادگی با این اختلال باشند.
2. عوامل محیطی: تجربیات و محیط زندگی نیز می ‌توانند در بروز اختلال شخصیت خودشیفته نقش داشته باشند. به طور مثال، فردی که در محیطی بزرگ شده است که به طور مداوم او را تمجید و تحسین می‌کند و توجه بیش از حدی به خودش دارد، ممکن است بیشتر به خودشیفتگی دچار شود.
3. تجربیات زندگی: رویدادها و تجربیات زندگی می ‌توانند در تشکیل و تقویت اختلال شخصیت خودشیفته نقش داشته باشند. به طور مثال تجربه انتقادات شدید و نپذیرفته شدن در کودکی و نوجوانی می ‌تواند باعث رشد و تقویت این اختلال شود.
4. عوامل شخصیتی: برخی ویژگی ‌های شخصیتی ممکن است در افزایش احتمال بروز اختلال شخصیت خودشیفته نقش داشته باشند. مثلا، افرادی که دارای خودبینی بالا، نیاز به تأیید دیگران و خودمحوری هستند، نسبت به بروز این اختلال آسیب ‌پذیرتر هستند.

مهم است به این نکته توجه کنید که این عوامل تنها عوامل احتمالی هستند و نمی ‌توانند به تنهایی توضیح کاملی از بروز این اختلال ارائه دهند. همچنین، همه افرادی که این عوامل را تجربه می‌کنند، به طور ضروری از اختلال شخصیت خودشیفته رنج نمی ‌برند. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، مراجعه به یک متخصص روانشناسی می ‌تواند کمک کند.

نحوه رفتار با شخصیت خودشیفته

رفتار با فردی که دارای اختلال شخصیت خودشیفته است، می‌ تواند چالش ‌برانگیز باشد. این افراد معمولا بر روی خود و خودکامگی تمرکز زیادی دارند و در ارتباطات و روابط اجتماعی مشکل دارند. در ادامه، راهنمایی ‌هایی برای رفتار مناسب با شخصیت خودشیفته ارائه می دهیم:

1. حفظ مرزها: افراد با اختلال شخصیت خودشیفته ممکن است تمایل داشته باشند تا مرزها و حقوق دیگران را نادیده بگیرند و فقط به منافع خود توجه کنند. به همین دلیل، مهم است که مرزهای شخصی خود را حفظ کنید و نگذارید فرد با شخصیت خودشیفته آن‌ها را نقض کند. ارتباط مطلوب و سالم باید بر اساس احترام متقابل و رعایت حقوق همه طرفین باشد.
2. ارتباط با صراحت: ممکن است در بحث و گفتگو با افراد با شخصیت خودشیفته مشکل به وجود بیاید. در ارتباط با آن‌ها، صراحت و روشنگری مهم است. بیان نیازها، حقوق و احساسات خود به صورت صریح و بدون توهین می ‌تواند برای ایجاد روابط بهتر مؤثر باشد.
3. ارتباط با مراقبت: افراد با شخصیت خودشیفته ممکن است به تأیید و تشویق نیاز داشته باشند. نشان دهید که به آن‌ها احترام می‌گذارید و توجه می‌کنید، اما به مراقبت از خودتان و نگهداری از حقوقتان نیز توجه نمایید. این افراد معمولا به تمجید و تمرکز بر خود علاقه زیادی دارند؛ بنابراین به مراقبت از خودتان نیز اهمیت دهید.
4. همدلی و تفهیم: اختلال شخصیت خودشیفته ممکن است باعث ایجاد رفتارهای نامناسب و دشوار در فرد شود. در ارتباط با شخصیت خودشیفته، سعی کنید به او با همدلی و تفهیم نگریسته و درک کنید که این رفتارها نتیجه اختلالی است که در آن قرار دارد. اما این مسئله به معنای پذیرش رفتارهای نامناسب یا توجیه آن‌ها نیست؛ بلکه درک و تفهیمی است که به فرد با شخصیت خودشیفته نشان می ‌دهید.

روش های مدیریت اختلال شخصیت خودشیفته

مدیریت اختلال شخصیت خودشیفته می ‌تواند شامل روش‌ های مختلفی باشد که هدف آن‌ها کمک به فرد برای تغییر الگوها و رفتارهای نامطلوب و بهبود کیفیت زندگی او است. در ادامه، تعدادی از روش ‌های مدیریت این اختلال را بررسی می‌کنیم:

1. روان ‌درمانی: روان‌ درمانی، به ویژه روش‌ های مبتنی بر شناخت مانند درمان شناختی رفتاری (CBT)، می‌ تواند به فرد کمک کند تا الگوهای نامطلوب خود را شناسایی و تغییر دهد. این روش ‌ها به فرد کمک می‌ نمایند تا درک بهتری از خود و دیگران پیدا کند و در مهارت ‌های ارتباطی و احساسی خود پیشرفت داشته باشد.
2. درمان گروهی: شرکت در گروه ‌های درمانی می ‌تواند برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته مفید باشد. در این گروه ‌ها، افراد می ‌توانند تجربیات و احساسات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و از تمرینات گروهی برای بهبود روابط و مهارت ‌های ارتباطی خود استفاده کنند.
3. مدیریت استرس: افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته ممکن است به سختی با استرس ‌های روزمره مقابله کنند. یادگیری مهارت‌ های مدیریت استرس مانند تمرین‌ های تنفس عمیق، مدیتیشن و تکنیک ‌های آرامش می‌ تواند در بهبود وضعیت روحی و افزایش توانایی در مقابله با استرس به کمک فرد باشد.
4. تحرک بدنی و تغذیه سالم: فعالیت بدنی منظم و تغذیه سالم می‌ توانند بهبود عمومی روحی و جسمی را تسهیل کنند. ورزش منظم و متعادل برای کاهش استرس و افزایش انرژی و اعتماد به نفس مفید است.
5. پشتیبانی اجتماعی: حمایت و حضور خانواده، دوستان و افراد نزدیک می ‌تواند در مدیریت اختلال شخصیت خودشیفته کمک کند. ایجاد و حفظ روابط سالم و حمایتی می ‌تواند به افراد در مواجهه با چالش ‌ها کمک نماید.

روش های پیشگیری از به وجود آمدن اختلال شخصیت خودشیفته

اختلال شخصیت خودشیفته یک اختلال پیچیده است که به طور کلی از عوامل متعددی از جمله عوامل ژنتیکی و محیطی تأثیر می ‌پذیرد. آگاهی از علایم و نشانه ‌های اختلال شخصیت خودشیفته می ‌تواند کمک کند تا این اختلال به سرعت تشخیص داده شود و اقدامات لازم برای مدیریت آن انجام گردد. توسعه شخصی و کار بر روی خودشناسی می‌ تواند به شما کمک کند تا بهتر بفهمید که کدام ویژگی ‌ها و الگوهای رفتاری می ‌توانند به اختلال شخصیت خودشیفته منجر شوند. با شناخت خود و کار بر روی توانایی ‌های ارتباطی و تعاملات اجتماعی، می ‌توانید از به وجود آمدن این اختلال پیشگیری کنید.

مهارت ‌های ارتباطی سالم و مؤثر نیز می ‌توانند به شما در ارتباط با دیگران کمک کنند. یادگیری مهارت‌ هایی مثل شنوندگی فعال، احترام به دیگران، قدرت تفهیم و همدلی می ‌تواند در ایجاد روابط سالم و متعادل کمک کند. افزایش اعتماد به نفس و تقویت تصویر مثبت از خود می ‌تواند به شما کمک کند تا از خودخواهی و خودشیفتگی زیاد جلوگیری نمایید. پرورش مهارت ‌های خودشناسی، تحقق اهداف و انجام فعالیت ‌های خلاقانه می‌ توانند به اعتماد به نفس شما کمک کنند.

اطرافیان و محیط اجتماعی شما می ‌توانند نقش مهمی در پیشگیری از این اختلال ایفا کنند. حمایت از روابط سالم، ارتقای ارتباطات مثبت و اجتناب از محیط ‌های مضر و سمی می ‌تواند در این زمینه مفید باشد. استرس ممکن است عاملی باشد که افراد را به رفتارهای خودخواهی و خودشیفتگی سوق دهد. آموزش تکنیک‌ های مدیریت استرس مانند روش‌ های تنفس عمیق، مدیتیشن و ورزش می ‌تواند به شما کمک کند تا استرس را کاهش دهید و به جای آن رفتارهای سالم‌تری را انتخاب نمایید.

نظر شما درباره اینجور افراد چیست؟ آیا میتوانند با دیگران به خوبی ارتباط بگیرند؟ نظرات خود را از بخش کامنت های همین مطلب باما درمیان بگذارید.

ما در گروه روان‌درمانی جسم‌و جان، بر اساس اطلاعاتی که در فرایند‌ جلسات درمانی از مراجعانی که مهاجرت کرده‌اند داشته‌ایم، متوجه شدیم که چقدر هم‌زبان بودن درمانگر می‌تونه برای این گروه از مراجعان، مفید باشه از طرفی اکثر مراجعان مهاجر رو گروهی تشکیل می‌دهند که یا دانشجو هستند و یا تازه شروع به کار کردند… و با توجه به شرایط توصیف شده و درک چالش‌های شما عزیزان، ما در گروه روان‌ درمانی جسم‌ و جان، با تسهیل  و تخفیف در پرداخت حق ویزیت و در دسترس بودن درمانگران  متخصص فارسی‌ زبان، در کنار شما خواهیم بود.

مشاوره روان درمانی آنلاین